شهدای آستان کبریا ،
ما در دوران جاهلیت دوم زندگی می کنیم!
شاید این جمله در نظر اول خیلی گزاف به نظر برسد امّا حقیر همچون شهید سیدمرتضی آوینی بر این باورم که امروز، 1400 سال پس از بعثت آخرین پیامبر، بشر در همان وضعیت جاهلیت اول، فقط با کمی تفاوت ظاهری، قرار گرفته است.
در قرآن کریم ویژگی های زمانه ی جاهلیت چنین معرفی شده اند:
1. حکم الجاهلیت(مائده آیه 50)
این عبارت به معنی پیروی از حکم و حکومت ناحق، رفتار خلاف قانون الهی و مبتنی بر هوا و هوس و روی گردانی از دستورات الهی آمده است.
احکام و قوانینی که امروز بر جهان حکومت می کنند،قوانین حقوق بشر، قوانین اساسی حاکم بر کشورها، قوانین اقتصادی، سیاسی و حقوقی حاکم بر روابط بین الملل و... با تقریب خوبی می توان گفت هیچ یک از قوانین فعلی مسلط بر جهان از قوانین و دستورات الهی اخذ نشده اند. البته این به این معنا نیست که لزوماً باید منافاتی بین احکام الهی و احکام برساخته بشری وجود داشته باشد، بلکه مراد دقت در منشأ این قوانین است. البته حضور هوا و هوس و غرایز حیوانی را در اندیشه های متأخر بشری نمی توان کتمان کرد. مواردی چون روانشناسی فروید یا سیاست ماکیاول یا حکومت نیچه شاهدهایی بر این مدعا هستند.
2. ظن الجاهلیت(آل عمران آیه 154)
به مفهوم بی توجهی به وعده و وعیدهای خداوند و بداندیشی درباره افعال الهی است.
آنچه امروز در جامعه ما دیده می شود تعویض مفاهیمی چون «گناه و صواب» با کلماتی چون «زشت و قشنگ» یا «ناپسند و پسندیده» است. با توجه به اینکه به تدریج با حذف این مفاهیم از فرهنگ مردم، بار معنایی توجه به خداوند متعال که در دل این مفاهیم پنهان بود به تدریج از ذهن و روان آدمیان زدوده می شود و کم کم مواردی چون نسبیت اخلاق و خیر و... بوجود می آید. در چنین فرهنگی مواردی مثل مرگ آگاهی، رستاخیز، معاد، آزمایش الهی، وعده پیروزی خدا به مومنان، ظهور موعود و ... به تدریج از جامعه ما کمرنگ و کمرنگتر شده اند.
3. تبرّج الجاهلیت(احزاب آیه 33)
بی پروایی زنان در جامعه و نمایاندن زیور و آرایش های زنانه یکی دیگر از ویژگی های دوران جاهلیت بوده و هست.
این مورد نیاز به واکاوی و تفحص خاصی ندارد. کل مردم جهان، امروز با این موضوع کنار آمده اند که « می توان برای تبلیغ حتی فقط یک ساعت مچی چند موجود بیچاره را که نام انسان را بر پیشانی خود دارند، برهنه کرد و به نمایش گذاشت» آیا امروز این موضوع در اروپا یا امریکا برای کسی تعجب برانگیز است؟؟؟ (دیگر وارد شواهد بارز آن در جامعه خودمان نمی شوم)
4. حمیّت الجاهلیت(فتح آیه 26)
تأکید بر خواسته های نا بجا، تعصب درباره آگاهی های ناچیز و جانبداری بی دلیل از عقاید و اندیشه ها، معنی حمیت و تعصب جاهلیت است.
در دنیای امروز ما تعصب و ادعای عقل کل بودن یکی از بیماری های رایج است. تفکر پوزیتیویستی حاکم بر دانشگاه های ما که دانشگاه را به عنوان معابد مقدسی نمایش می دهد که مقصود همه ی آدمیان است، منجر به تربیت اساتید و دانشجویانی شده است که تنها با داشتن یک مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد، شأن خود را اجل از آن می بینند که بخواهند لحظه ای وقت خود را مثلاً پای سخن یک عارف الهی تف کنند. امروز نسل ما با توهم مدرن و به روز بودن پندار خویش را بسیار پخته تر و کارآمدتر از افکار پدران و مادران خود می داند. پیش فرض ها، تبلیغات و پروپاگاندا، جوسازی و ... تنها زمانی می توتند بر اندیشه آدمی قائق شود که او گرفتار غرور و متعاقب آن تعصب و خود محق پنداری گردد.
به غیر از این موارد قرآنی موارد دیگری مثل ن‍ژادپرستی و تفکر قبیله ای، تجمل گرایی و فرهنگ اسراف و تبذیر، و همینطور فساد و فحشا و انحرافات جنسی از مشخصه های دیگر دوران جاهلیت زمان پیغمبر اکرم(ص) بوده است. با کمی تأمل نمونه های توسعه یافته ی این موارد را در جوامع مدرن صنعتی جهان امروز به خوبی پیدا می کنیم. مواردی چون نزاع قبیله ای اوس و خزرج آن دوران در شهر یثرب، مدلهای بسیار بسیار کوچک شده ی جنگهای ن‍ژاد پرستانه ی امروز هستند. آیا جنگهای اول و دوم جهانی را تروریستهایی که از آنسوی دنیا آمده بودند بوجود آوردند؟ آیا نه اینست که فاشیسم در اوج قدرت تمدن و ایدئولو‍ژی غرب و در مهد تمدن آن دیار متولد شد؟ آیا اروپا و امریکای امروز چیزی کم از قوم لوط و ثمود و عاد که به عذاب الهی در هم کوبیده شدند، دارند؟
آیا وقت آن نشده که آن باقی مانده انبیا و اولیا بر زمین به نور خویش جهل و تاریکی این دوران جاهلیت ثانی را با نور آسمانی خویش بزداید؟
«قل أرءیتم إن اصبح ماؤکم غوراً فمن یأتیکم بماءٍ معین»(ملک آیه 30)
بگو به من خبر دهید، اگر آب ]آشامیدنی[ شما ]به زمین[ فرو رود، چه کسی آب روان برایتان خواهد آورد...؟
یاعلی -- نوشته شده توسط محمد حسین بادامچی
جاهلیت مدرن ،
عناوین یادداشتهای وبلاگ
